Obecnie Język afrikaans to temat, który zyskał duże znaczenie w społeczeństwie. Niezależnie od tego, czy chodzi o wpływ na gospodarkę, wpływ na kulturę popularną, czy też rolę w historii, Język afrikaans przykuwa uwagę ludzi w każdym wieku i o każdym pochodzeniu. Od momentu pojawienia się Język afrikaans był przedmiotem debat i analiz, a sprzeczne opinie dały początek żarliwym dyskusjom. W tym artykule zbadamy różne aspekty Język afrikaans i jego wpływ na różne obszary codziennego życia. Poprzez głęboką analizę i szczegółowe badania będziemy starali się lepiej zrozumieć znaczenie Język afrikaans i tego, jak ukształtował on świat, który znamy dzisiaj.
Ten artykuł od 2019-05 wymaga zweryfikowania podanych informacji.
Ta strona zawiera symbole fonetyczne MAF. Bez właściwego wsparcia renderowania wyświetlane mogą być puste prostokąty lub inne symbole zamiast znaków Unikodu.
afrikaans znad wschodniej granicy (Oosgrens-Afrikaans) – w okolicach Graaff-Reinet i na wschód od tego miasta.
Dość specyficznym dialektem tego języka jest oorlans.
Do końca XIX wieku afrikaans funkcjonował na równi z językiem niderlandzkim i uzupełniał go w niższych rejestrach, ale w niepodległych państwach burskich (Transwal, Orania) urzędowym był nadal niderlandzki. Pozostał on też językiem kościoła reformowanego. Od lat 40. XIX wieku zafrykanizowane formy niderlandzkiego były coraz częściej używane w prasie, a od lat 70. datują się pierwsze próby kodyfikacji i emancypacji afrikaans, co miało bezpośredni związek z agresywną anglicyzacją oraz uzyskiwaniem świadomości narodowej przez Afrykanerów. Po podboju republik burskich przez Wielką Brytanię (tzw. wojny burskie) język afrikaans stał się podstawowym elementem afrykanerskiej tożsamości narodowej i nastąpiła jego szybka standaryzacja i rozwój: w 1925 r. stał się obok angielskiego, na równi z niderlandzkim, językiem urzędowym w Związku Południowej Afryki, a potem w Republice Południowej Afryki oraz w Namibii, w praktyce jednak szybko wyparł język niderlandzki. Obecnie jest jednym z 11 urzędowych języków RPA; używany jest też powszechnie w Namibii.
Afrikaans jako językiem ojczystym posługuje się ok. 6,2 mln mieszkańców RPA, z czego zdecydowaną większość stanowią Afrykanerzy i Koloredzi oraz dodatkowo 4 mln jako jednym z dwóch języków ojczystych (łącznie ok. 26% populacji RPA). Najwięcej użytkowników afrikaans skupia się w stolicy kraju – Pretorii oraz w Bloemfontein, a także na całym obszarze Kraju Przylądkowego, czyli w zachodniej części RPA. Ze współczesnych prowincji RPA największym udziałem mówiących językiem afrikaans cechują się:
W pozostałych dwóch prowincjach (KwaZulu-Natal oraz Północny Transwal) udział mówiących językiem afrikaans jest bardzo mały.
Afrikaans jest również językiem ojczystym ok. 130 tys. mieszkańców Namibii, w tym 25% ludności stolicy kraju – Windhuku, ok. 25 tys. mieszkańców Botswany oraz kilku tysięcy osób w Malawi. Afrikaans pełni, choć w ograniczonym przez znajomość jęz. angielskiego zakresie, funkcję lingua franca w regionie Afryki Południowej – jest ważnym narzędziem komunikacji na terenie RPA, Namibii, Botswany i Zambii.
Język afrikaans a język niderlandzki
Gramatyka
Przyimki
Język niderlandzki
Język afrikaans
Uwagi
van
van
„od” (odpowiednik angielskiego of)
voor
vir
„dla”
Zaimki nieokreślone
Język niderlandzki
Język afrikaans
Uwagi
ander
ander
„inny”
Zaimki osobowe
Język niderlandzki
Język afrikaans
Uwagi
ik
ek
„ja”
Odmiana czasownika „być” (niektóre formy)
Język niderlandzki
Język afrikaans
Uwagi
is
is
czas teraźniejszy, liczba pojedyncza, 3. osoba
Spójniki
Język niderlandzki
Język afrikaans
Uwagi
en
en
„i”
slechts
mar net 'n
„tylko”
Przyrostki
Język niderlandzki
Język afrikaans
Uwagi
-lijke
-like
Tworzenie przymiotnika lub przysłówka (odpowiednik niemieckiego -lich): hol. mogelijke – afrik. moontlike