W tym artykule zbadamy wpływ Państwo socjalistyczne na dzisiejsze społeczeństwo. Od momentu pojawienia się Państwo socjalistyczne przykuł uwagę naukowców, ekspertów i ogółu społeczeństwa, wywołując debaty i refleksje na temat jego znaczenia w różnych dziedzinach. Na przestrzeni dziejów Państwo socjalistyczne odgrywał kluczową rolę w kształtowaniu różnych aspektów życia codziennego, od polityki i ekonomii po kulturę i rozrywkę. W tym sensie istotne jest dogłębne zbadanie roli, jaką Państwo socjalistyczne odegrał i nadal odgrywa w społeczeństwie, a także jej możliwych konsekwencji na przyszłość. Poprzez wszechstronną analizę będziemy starali się lepiej zrozumieć zasięg i wpływ Państwo socjalistyczne we współczesnym świecie, a także potencjalne perspektywy i wyzwania, jakie stwarza na przyszłość.
Państwo socjalistyczne – państwo wcielające zasady socjalizmu. Może to oznaczać:
socjalizm jako pierwsza faza społeczeństwa komunistycznego
komunizm jako wyższa faza społeczeństwa komunistycznego
Etap przechodzenia od kapitalizmu do socjalizmu jest nieunikniony we wszystkich państwach wkraczających na drogę budownictwa socjalizmu. W Krytyce programu gotajskiego (1875) Karol Marks pisał:
Między społeczeństwem kapitalistycznym a komunistycznym leży okres rewolucyjnego przeobrażenia pierwszego w drugie. Temu okresowi odpowiada też przejściowy okres polityczny i państwo tego okresu nie może być niczym innym jak tylko rewolucyjną dyktaturą proletariatu
Okres przechodzenia rozpoczyna się od zdobycia władzy politycznej przez klasę robotniczą, a kończy się wraz ze zbudowaniem socjalizmu — pierwszej fazy społeczeństwa komunistycznego. Według teorii naukowego komunizmu nie ma innej drogi do wyższej fazy komunizmu jak przez socjalizm. Obowiązywać w nim miała formuła sprawiedliwości: Od każdego według jego zdolności, każdemu według jego pracy.
Zgodnie z teorią naukowego komunizmu Jerzy Kochan podobnie jak jego mistrz i nauczyciel, Jarosław Ładosz, epokę postkapitalistyczną dzieli na okres przejściowy od kapitalizmu do socjalizmu, socjalizm i komunizm. Kazimierz Mijal zakwestionował zgodność z marksizmem tego trójpodziału formacji komunistycznej. Zdaniem Kazimierza Mijala, współcześni rewizjoniści, tj. prawicowi oportuniści w rodzaju Nikity Chruszczowa i jemu podobni w całym obozie socjalizmu dopuścili się jawnego fałszowania stanowiska Marksa w sprawie „okresu przejściowego”, określając go np. ogólnikowym zwrotem „od kapitalizmu do socjalizmu”.
W nomenklaturze marksistowskiej, aby odróżnić je od realnie istniejących państw socjalistycznych, było ono nazywane państwem zbudowanego socjalizmu.
Państwo socjalistyczne jako państwo bloku wschodniego
Mianem „państwa socjalistycznego” określano także państwa należące do bloku wschodniego. Były to państwa satelickieZSRR, w których pełnię władzy posiadały partie komunistyczne i kierowały się ideologią marksizmu-leninizmu. Ustrojem modelowym był ustrój Związku Radzieckiego. Były one często nazywane demokracjami ludowymi. W opinii promowanej przez ich władze, były to państwa dopiero budujące socjalizm. Polegać to miało na „wypieraniu kapitalistycznych i tworzeniu socjalistycznych stosunków społeczno-ekonomicznych”.
Państwo socjalistyczne jako państwo nie-kapitalistyczne
W najszerszym znaczeniu, państwem socjalistycznym określa się państwa, które jako takie się deklarują (najczęściej w swojej konstytucji). Deklaracja taka oznaczała szukanie innej niż kapitalistyczna drogi rozwojowej dla danego państwa.
W większości współczesnych krajów socjalistycznych pierwszymi partiami, które dochodziły do władzy po upadku rządów kolonialnych, były partie lewicowe. Socjalizm arabski był dawniej elementem konstytucji Libii (w latach 1969–2011) i Egiptu (w latach 1952–1978). Ustrój Tanzanii określa się mianem socjalizmu afrykańskiego. Termin „państwo socjalistyczne” jest używany również wobec państw gdzie władzę sprawuje partia komunistyczna.
↑Constitution of Syria, Article 1: (1) The Syrian Arab Republic is a democratic, popular, socialist, and sovereign state.
↑Constitution of Tanzania, Article 1. issafrica.org. .: The United Republic is a democratic and socialist state which adheres to multi-party democracy.
↑Constitution of Bangladesh. parliament.gov.bd. ., Preamble: Further pledging that it shall be a fundamental aim of the State to realise through the democratic process to socialist society ;