Tor wyścigów konnych Służewiec to temat, który od lat cieszy się dużym zainteresowaniem. W miarę ewolucji społeczeństwa Tor wyścigów konnych Służewiec stał się podstawowym aspektem życia ludzi. Niezależnie od tego, czy na poziomie osobistym, zawodowym czy akademickim, Tor wyścigów konnych Służewiec jest uważany za kluczowy czynnik w zrozumieniu otaczającego nas świata. W tym artykule zbadamy różne aspekty związane z Tor wyścigów konnych Służewiec, od jego powstania po jego dzisiejszy wpływ. Poprzez szczegółową analizę staramy się rzucić światło na znaczenie i znaczenie Tor wyścigów konnych Służewiec w naszym nowoczesnym społeczeństwie.
Pierwszy wyścig konny w Polsce mający charakter rywalizacji sportowej został odnotowany w 1777, kiedy w wyniku zakładu klacz Kazimierza Rzewuskiego pokonała konia angielskiego posła sir Charlesa Whitwortha na drodze z Woli do Zamku Ujazdowskiego. Pierwsze regularne wyścigi z profesjonalnym torem wyścigowym zorganizowało w 1841 Towarzystwo Wyścigów Konnych i Wystawy Zwierząt Gospodarskich w Królestwie Polskim.
Pierwszy tor był zlokalizowany przy ul. Polnej w Warszawie, na części terenu Pola Mokotowskiego. Tor mokotowski w chwili jego powstania był zlokalizowany na granicy miasta. Po 1916 roku, po wycofaniu się Rosjan i rozluźnieniu „gorsetu” fortyfikacji carskich, nowo powstałe dzielnice (np. Mokotów) spowodowały, że tor na Polu Mokotowskim znalazł się praktycznie w centrum Warszawy.
W 1925 Towarzystwo Zachęty do Hodowli Koni w Polsce nabyło ok. 150 ha z większego kompleksu gruntów na Służewcu, należącym wówczas do dóbr wilanowskich. Został zaprojektowany w oparciu o założenia i potrzeby nowoczesnego toru, lecz bez wzorowania się na torach zagranicznych.
głównego, trawiastego toru o długości ok. 2300 m, na którym odbywają się wyścigi płaskie, płotowe i przeszkodowe, położonego na osi północ-południe wzdłuż ulicy Puławskiej oraz trzech trybun,
piaszczystego toru treningowego o obwodzie ok. 1950 m., położonego na osi wschód-zachód, z trzema ziemno-piaskowymi bieżniami.
Oprócz toru wyścigowego i trybun dla kibiców, teren został zaprojektowany jako imponującej wielkości kompleks treningowy, składający się m.in. z murowanych stajni i przylegających do nich mieszkań/pomieszczeń gospodarczych, karuzel do stępowania koni, padoków przy stajniach, oraz przestronnych padoków wzdłuż alei Wyścigowej. Innowacyjnym rozwiązaniem był podziemny tunel (znajdujący się między trybuną honorową a dżokejką) łączący teren treningowy z torem wyścigowym, którym to tunelem konie były doprowadzane do gonitw. Unikatowym przedsięwzięciem było także stworzenie tzw. parku angielskiego (na południe od dżokejki), w którego skład wchodzą starannie zaprojektowana zieleń oraz zbiornik przeciwpożarowy, swoim wyglądem bardziej przypominający stylowy basen. Wieża ciśnień uniezależniała tor od sieci wodociągów miejskich.
We wrześniu 1938 część gminy Wilanów, na której znajdował się tor, została przyłączona do Warszawy.
W latach 1932–1939 zbudowano stajnie treningowe oraz mieszkania dla pracowników toru. Nieopodal toru treningowego zbudowano magazyn na paszę dla koni. Planowana była budowa stacji kolejowej oraz linii tramwajowej, jednak wszystkie te działania przerwał wybuch II wojny światowej. Po 1945 plany te zarzucono.
W 1939 na terenie toru wyścigowego na Służewcu ustawiono przeniesiony z terenu dawnego toru przy ul. Polnej pomnik Fryderyka Jurjewicza (odsłonięty tam w 1929).
Tor otwarto w sobotę 3 czerwca1939 roku i był to w tym czasie najnowocześniejszy i największy tor wyścigów konnych w Europie. Pierwszą gonitwę, która była przeznaczona dla 3-letnich koni IV kategorii, na dystansie 1600 metrów wygrał Felsztyn (Büves – Gibson Maid) przed Pontusem, Kockiem, Karioką II i Gondolą. Czas gonitwy wynosił 1 minuta 42,5 sek.
Podczas obrony Warszawy obiekt został zajęty przez Niemców w drugiej dekadzie września 1939. W okresie okupacji niemieckiej stacjonowała tam jednostka kawaleriiSS. Na początku 1940 wszystkie konie zostały wywiezione przez Niemców do Hamburga. W lipcu 1944 stan załogi niemieckiej wynosił 600–800 żołnierzy, w tym m.in. oddział lotników z pobliskiego lotniska Okęcie. Tor wyścigowy był wykorzystywany przez Niemców jako lądowisko dla samolotów myśliwskich. Był to prawdopodobnie powód zburzenia przez nich wieży ciśnień, której ruiny zachowały się w pobliżu bramy od strony ul. Wyczółki.
1 sierpnia 1944 kompleks wyścigów został zaatakowany przez powstańców z batalionu „Karpaty” wchodzącego w skład zgrupowania pułku „Baszta”. Atak, pomimo początkowych sukcesów, zakończył się niepowodzeniem. Polacy ponieśli duże straty, a wziętych do niewoli powstańców i grupę mężczyzn ze Służewca Niemcy rozstrzelali tego samego dnia pod wieczór na torze treningowym.
W 1989 zespół torów wyścigów konnych został wpisany do rejestru zabytków.
Trybuny
Trybuny, skierowane na wschód w celu uniknięcia popołudniowego nasłonecznienia, różnią się przeznaczeniem dla różnych grup użytkowników.
Trybuna I (tzw. Honorowa) z padokiem to dawny ekskluzywny pawilon połączony z budynkiem administracyjnym dla sędziów i dziennikarzy. Posiada przeszkloną ścianę kurtynową rozpiętą na wysokości trzech kondygnacji od strony padoku, podwieszaną pochylnię pomiędzy piętrami zamiast schodów i tarasy dla widowni. Na tej trybunie obowiązuje oficjalny dress code, zgodnie z którym panowie powinni mieć na sobie koszule z długim rękawem, spodnie materiałowe i marynarki, a panie – sukienki, długie spodnie materiałowe, spódnice lub bluzki.
Trybuna II dla ok. 4500 osób posiada głównie miejsca stojące, siedzące w lożach i tarasy, w 2007 roku wyłączona z użytku ze względu na stan techniczny, w 2014 r., częściowo oddana do użytku. Trybuna posiadała m.in. salę dansingową w podziemiach z obrotowym parkietem.
Trybuna III dla 7000 osób zawiera wyłącznie miejsca stojące, nigdy nie została oddana do użytku.
Rekordy toru
Konie pełnej krwi angielskiej
Rekordy koni pełnej krwi angielskiej
Dystans
Czas
Koń
Pochodzenie
Hodowca
Data
Jeździec
1000 m
0′57,2″
klacz JAGABELLA, 2-letnia
Don Corleone – Jagoda / Zinaad
W. Krzemiński
27.07.2008
Piotr Krowicki
1200 m
1′10″
ogier SNOWYWHITE, 3-letni
Verglas – Sagar Flag / Northern Flagship
Scuderia Sant’ Ambroeus srl
06.07.2013
Szczepan Mazur
1250 m
1′17,0″
ogier TREFL, 4-letni
Forward – Luftlinie / ?
E. Grzybowski
1939 r.
Aleksander Fomienko
1300 m
1′16,1″
ogier DŻASPER, 5-letni
Roulette – Dżalina / Graf
SK Widzów-K.Tyszko
29.06.2008
Martin Srnec
1400 m
1′21,5″
ogier EMILIANO ZAPATA, 7-letni
Garswood – Golden Dirham / Kheleyf
Bumble Bloodstock
10.06.2023
Kamil Grzybowski
1600 m
1′34,3″
ogier STAR POKER, 3-letni
Footstepsinthesand – Samphire Red / Sri Pekan
H. Power
07.07.2013
Tomáš Lukášek
1700 m
1′46″
ogier OSTER, 3-letni
Azan – Ostera / Balustrade
SK Moszna
1979 r.
Roman Madejski
1800 m
1′49″
ogier DOTTI, 4-letni
Salut – Ottilia / Telefierique
SK Moszna
1954 r.
Walenty Stasiak
2000 m
2′00.9″
ogier ANATOR, 5-letni
Motivator – Anayasa / Oratorio
M. Hennau
13.05.2023
Kamil Grzybowski
2100 m
2′12″
klacz RADA, 4-letnia
Bafur – Fatima / Illuminator
SK Kozienice
1939 r.
Edward Gill
2200 m
2′13,4″
klacz PRIDE OF NELSON, 3-letnia
Mount Nelson – Alfreda / Unfuwain
Stilvi Compania Financiera S.A
16.06.2019
Tomáš Lukášek
2400 m
2′27,7″
ogier GANCEGAL, 5-letni
Born To Sea – Aphorism / Halling
J. & J. Waldron
15.08.2021
Szczepan Mazur
2600 m
2′39,8″
ogier LE DESTRIER, 3-letni
Le Havre – Quanzhou / Dubawi
Haras de la Perelle
02.07.2023
Kumushbek Dogdurbek Uulu
2800 m
2′53.8″
ogier INTENS, 3-letni
Belenus – Inicjatywa / Juror
R. Piwko
28.08.2011
Tomáš Lukášek
3000 m
3′10″
ogier ŁEPEK, 4-letni
Łeb w łeb – Lauma / Aurelius
SK Kozienice
1951 r.
Władysław Biesiadziński
3200 m
3′23.0″
ogier DORYANT, 4-letni
Negresco – Dracena / Hirohito
SK Golejewko
1971 r.
Czesław Rajewski
3600 m
3′55″
ogier SAN SIRO, 3-letni
Turysta – Sobiesława / Jeremi
SK Widzów
1962 r.
Arkadiusz Goździk
4000 m
4′23″
ogier MORAVAN, 5-letni
Lionel – Spring Morning / Apelle
Czechosłowacja
1953 r.
Miroslav Susta
4800 m
5′20″
ogier DURBAN, 5-letni
Łeb w łeb – Czorba / Bandit
SK Kozienice
1955 r.
Marian Krysiak
Konie czystej krwi arabskiej
Rekordy koni czystej krwi arabskiej
Dystans
Czas
Koń
Pochodzenie
Hodowca
data
Dosiadający
L. koni
1400 m
1′32,8″
ogier ELDAS, 4-letni
Dahess – Elgana / Ganges
Z. Górski
26.09.2020
Sanzhar Abaev
9
1600 m
1′45,5″
ogier SALSABIL II, 4-letni
No Risk Al Maury – Gifara / Amer
Adnan Sultan Saif Al Nuaimi
20.08.2023
Martin Srnec
–
1700 m
2′02″
ogier MONOGRAM, 3-letni
Melon – Moskwa / Carycyn
SK Kurozwęki
1979 r.
Janusz Krajewski jr
–
1800 m
2′01,3″
ogier SJABAHAR ‘OA’, 6-letni
AF Albahar – Sharima / Dormane
R.A.G. Kolk van Meerveld
27.05.2023
Alexander Reznikov
–
2000 m
2′12,5″
ogier BAHWAN, 4-letni
Jalnar Al Khalidiah – Meeyur / Mared Al Sahra
Al Shahania Stud Doha
02.07.2023
Kamil Grzybowski
–
2200 m
2′26,8″
ogier BAHWAN, 4-letni
Jalnar Al Khalidiah – Meeyur / Mared Al Sahra
Al Shahania Stud Doha
28.05.2023
Bolot Kalysbek
–
2400 m
2′43,4″
ogier ZENHAF, 5-letn
AF Albahar – Zenhobie / Dormane
Haras de Mandore
25.06.2023
Martin Srnec
–
2600 m
2′56.3″
ogier MUQUATIL AL KHALIDIAH, 5-letni
Tiwaiq – Ty / Dormane
Al Khalidiah Stables
22.08.2010
David Badel
12
2800 m
3′16.9″
ogier MARVIN EL SAMAWI, 7-letni
Marwan I – Iosra / Djelfor
The Kossack Stud B.V.
10.10.2010
Aleksander Reznikov
7
3000 m
3′27.9″
ogier WARES, 4-letni
Ontario HF – Wienerva / Santhos
J. Głowacki, SK Mała Wieś
28.07.2013
Aleksander Reznikov
14
3200 m
3′59″
ogier GRAND, 5-letni
Kuhailan Abu Urkub – Sagar / Kuhailan Kruszan
R.Sanguszko
1949 r.
Walenty Stasiak
–
3600 m
4′21″
ogier GRAND, 4-letni
Kuhailan Abu Urkub – Sagar / Kuhailan Kruszan
R.Sanguszko
1948 r.
Stanisław Pulc
–
Klub 1000
Klub 1000 jest elitarnym gronem jeźdźców Toru Wyścigów Konnych Służewiec, którzy wygrali co najmniej 1000 gonitw. W sierpniu 2022 do klubu należy 11 jeźdźców:
Obszar toru wyścigowego ze względu na płaskość terenu oraz możliwość pomieszczenia dużej liczby widzów wykorzystywany jest jako miejsce występów gwiazd polskiej i światowej rozrywki. Spośród znanych występowali:
↑ abDariuszD.BłaszczykDariuszD., Juliusz Żórawski – przerwane dzieło modernizmu, Warszawa: Wydawnictwo Salix Alba, 2010, s. 104, ISBN 978-83-930937-0-0.