Uniform Resource Locator

W dzisiejszym świecie Uniform Resource Locator zyskał niespotykane dotąd znaczenie. Niezależnie od tego, czy ze względu na swój wpływ na społeczeństwo, gospodarkę, naukę czy kulturę, Uniform Resource Locator zajmuje dziś poczesne miejsce. Jego wieloaspektowość i znaczenie w różnych obszarach sprawiają, że jest to temat cieszący się powszechnym zainteresowaniem. W tym artykule zbadamy różne wymiary Uniform Resource Locator i jego wpływ na życie codzienne. Poprzez dogłębną i eklektyczną analizę będziemy starali się lepiej zrozumieć znaczenie Uniform Resource Locator dzisiaj i jego potencjalne konsekwencje dla przyszłości.
Relacje między URI a URL i URN

URL (ang. uniform resource locator) – ujednolicony format adresowania (określania lokalizacji) zasobów (informacji, danych, usług) stosowany w Internecie i w sieciach lokalnych. Standard URL opisany jest w dokumencie RFC 1738 ↓.

Tak zwany adres URL najczęściej kojarzony jest z adresami stron WWW, ale ten format adresowania służy do określania lokalizacji wszelkich zasobów dostępnych w Internecie.

Opis formatu

Elementy adresu

URL składa się ze schematu (ang. scheme), czyli części określającej rodzaj zasobu/usługi, dwukropka i części zależnej od rodzaju zasobu (ang. scheme-specific part) zawsze zaczynającej się od ukośnika /, czyli ma postać:

<schemat> : <specyficzna dla schematu część hierarchiczna>
  • Przykład prostego adresu URL:
http://www.wikipedia.orghttps://wikines.com/pl/URL
\__/   \_______________/\_______/
 |            |             |
protokół     host        ścieżka
        (adres serwera)  do zasobu
  • Przykład rozbudowanego adresu URL:
http://hans:[email protected]:8080/demo/example.cgi?land=de&stadt=aa
\__/   \__/ \____/ \_____________/ \__/\_______________/ \______________/
 |      |     |           |         |          |                 |
 |    login   |          host      port     ścieżka           ścieżka
protokół    hasło  (adres serwera)         do zasobu        wyszukiwania

Często oprogramowanie, szczególnie przeglądarki internetowe, akceptuje także niepoprawne formy adresów – pominięty separator // czy określenie protokołu http://, np.:

wikipedia.orghttps://wikines.com/pl/URL

Rodzaj zasobu (schemat)

Nazwa schematu (usługi) może składać się z małych liter, cyfr, plusa, dywiza oraz kropki. Ze względu na możliwość występowania pomyłek, na ogół akceptowane są przez oprogramowanie także wielkie litery. Popularne rodzaje zasobów:

  • ftp – usługa FTP
  • http – usługa WWW
  • https – usługa szyfrowanego protokołu HTTP
  • telnet – usługa telnet
  • nntp – usługa Usenet
  • wais – usługa WAIS
  • gopher – usługa Gopher
  • news – usługa Usenet
  • mailto – poczta elektroniczna
  • fileplik lokalny
  • jid – Jabber/XMPP

Część zależna od rodzaju zasobu

Część zależna od rodzaju usługi zwykle przybiera jedną z postaci:

  • W przypadku zasobów będących plikami:
//adres_serwera:port/sciezka_dostępu
Jeżeli port jest standardowy dla danego rodzaju zasobu, jest pomijany i stosuje się formę uproszczoną:
//adres_serwera/sciezka_dostępu
W niektórych przypadkach (np. usługa FTP) może być wymagane podanie nazwy użytkownika i hasła:
//nazwa_użytkownika:hasło@adres_serwera/sciezka_dostępu
ale najczęściej zarówno nazwa_użytkownika, jak i hasło nie są wymagane i mogą być pominięte. Należy także zauważyć, że podawanie hasła w ten sposób może doprowadzić do naruszenia bezpieczeństwa systemu – w łatwy sposób niepowołana osoba może takie hasło przejąć.
nazwa_uzytkownika@adres_serwera

Zobacz też

Linki zewnętrzne